آشنايي با اصول صحيح پخت مواد غذايي به قدري حائز اهميت است که مي‌توان به کمک آن از بروز بيماري‌هاي خطرناکي چون سرطان و ناراحتي‌هاي گوارشي پيشگيري کرد.
به گزارش ايسنا، در ادامه توصيه‌هايي به منظور پخت مواد غذايي به شيوه صحيح ارائه مي‌شود:
- از نمک يددار تصفيه شده در طبخ استفاده کنيد.
- در صورت امکان، برنج را به صورت کته مصرف کنيد تا مواد غذايي آن در اثر آبکش کردن از بين نرود.
- از سرخ کردن غذاها تا حد امکان اجتناب شود. در مواردي که نياز به سرخ کردن مواد غذايي وجود دارد فقط از روغن مايع مخصوص سرخ کردن استفاده شود.
- تا حد امکان از مصرف دنبه گوسفند براي سرخ کردن مواد اوليه خودداري کنيد.
- به طور کلي غذاها به طور کم چرب تهيه شوند. به طور مثال پوست و چربي مرغ يا چربي قابل رويت گوشت را پيش از طبخ جدا کنيد.
- از مصرف زياد روغن در تهيه غذاها خودداري کنيد. استفاده از غذاهاي آب پز و يا کبابي در اين مورد بهتر است.
- درباره مرغ و انواع گوشت چه به صورت آب‌پز و چه به صورت کبابي دقت کنيد که کاملا پخته شوند تا از انتقال بيماري‌هاي واگير جلوگيري شود.
- در طبخ کباب کوبيده دقت شود گوشت کم چرب مصرف و تمام قسمت‌هاي آن به طور يکنواخت مغز پخت شود.
- از آنجا که نقش مهم و موثر سبزي‌ها در پيشگيري از ابتلا به بيماري‌هاي قلب و عروق، سرطان، بيماري‌هاي گوارشي و غيره به اثبات رسيده است، غذاهاي مختلف حاوي سبزي طبخ شود. به عنوان مثال تهيه غذاهايي مثل لوبياپلو، باقلاپلو، شويدپلو، عدس‌پلو، استامبولي و ... به منظور افزايش مصرف انواع سبزي و حبوبات توصيه مي‌شود.
- با توجه به نقش نمک در افزايش فشار خون از حداقل مقدار نمک در طبخ غذاها استفاده کنيد.
- سعي کنيد آبگوشت را به صورت پرچرب تهيه نکنيد.
- از استفاده زياد از شکر در تهيه شله‌زرد، انواع شربت‌ها و نذري‌هاي شيرين خودداري کنيد.
- براي طبخ سبزيجات اول آب را بجوشانيد و بعد سبزي را در آن بريزيد.
- مقدار کاهش عناصر معدني و ويتامين‌هاي موجود در سبزي جات با افزايش مقدار آب مصرفي زياد مي شود.
- هر چه زمان جوشاندن سبزيجات بيشتر باشد ويتامين C بيشتري از دست مي‌رود.
- توصيه مي‌شود براي حفظ و بقاء مواد مغذي سبزي‌ها حتي‌المقدور اين مواد آب پز و يا بخارپز تهيه شوند.
- پخت بيش از حد گل کلم منجر به کاهش ارزش غذايي آن بخصوص ويتامين C خواهد شد.
- سبزي‌ها را موقع طبخ خيلي خرد و له نکنيد، چون در اثر خرد کردن زياد مواد مغذي آن از بين مي‌رود.
- هنگام طبخ سبزي‌ها بايد در ظرف را بست و همچنين از طبخ طولاني مدت سبزي‌ها خودداري کرد.
- مقدار لازم سبزي خشک شده را در مقدار آبي که براي پخت لازم است خيس کنيد و بسته به نوع سبزي مدت يک تا پنج ساعت به حال خود بگذاريد تا خيس بخورد سپس سبزي را همراه با آبي که در آن خيسانده‌ايد به غذا اضافه کنيد تا بپزداگر آب آن داراي گل ولاي بود اول آبکشي کنيد بعد طبخ کنيد.
- حتما قبل از مصرف هر نوع کشک مقداري آب به آن اضافه کنيد و حداقل 10-5 دقيقه در حال به هم زدن بجوشانيد. از انواع کشک کم نمک استفاده کنيد.
- شير خام را به محض جوش آمدن بايد 10 دقيقه بجوشانيد و هنگام جوشيدن مرتبا هم بزنيد.
- براي طبخ تخم مرغ بايد آن را قبل از طبخ بشوييم.
- تخم‌مرغ بايد بعد از شکستن بوي نامطبوع ندهد و زرده و سفيده آن مخلوط نشده باشد و سفيده آن بايستي غليظ و کشدار باشد.
- براي سرخ کردن از ظروف نچسب استفاده شود.
- بهتر است براي سرخ کردن درجه حرارت کم باشد تا روغن به نقطه دود نرسد و از روغن جامد نيز استفاده نشود.
- در روش کبابي کردن به دليل بالا بودن حرارت، کاهش مواد مغذي زياداست وحرارت به صورت يکنواخت به همه جاي موادغذايي پخش نمي‌شود و ممکن است مغز موادغذايي به طور کامل نپزد. چربي گوشت‌ها و يا چربي که که ما به گوشت اضافه مي‌کنيم درهنگام کباب کردن توليد آکرولئين مي‌کند که سرطان‌زاست، بنابراين بهتر است از روش کبابي استفاده نکنيم.
- روغن زيتون به دليل اينکه نقطه دود نسبتا پاييني دارد، براي سرخ کردن مناسب نيست.
- درهنگام سرخ کردن مواد غذايي در داخل روغن نمک اضافه نکنيم چرا که موجب کاهش نقطه دود روغن شده و سبب ايجاد مواد سمي و سرطان زا مي‌شود.
- روش کباب کردن براي پيشگيري از زبانه کشيدن آتش و ايجاد دود و شعله‌هاي بلند تا حدامکان بايد از برش‌هاي کوچک و متوسط و بدون چربي گوشت استفاده کنيم.
- در روش کباب کردن هر چقدر زمان ماندن گوشت‌ها برروي آتش کوتاه‌تر باشد از توليد ترکيبات سرطان‌زا کاسته مي شود.
- اگر گوشت را قبل از کباب کردن به مدت يک تا دو ساعت با سبزيجاتي مانند آويشن، رزماري، پونه، ريحان و سير مزه دار کنيم، در کاهش تشکيل ترکيبات سرطان‌زا بسيار موثر است.
- تخم‌مرغ را هنگام طبخ بصورت جداگانه بشکنيد تا در صورت مشاهده علائم فساد آن را مصرف نکنيد.
- وجود لکه‌هاي خون (مويرگ‌هاي خوني) در داخل تخم‌مرغ علامت نطفه‌دار بودن و رشد جنين است و هم از نظر شرعي و هم از نظر بهداشتي استفاده از آن جايز نيست.
- براي سرخ کردن از ظروف نچسب استفاده شود.
- روغن مخصوص سرخ کردني را نبايد بيشتر از دو تا سه بار براي سرخ کردن استفاده نمود و حداکثر ظرف يک روز مي‌توان از اين نوع روغن براي سه دفعه استفاده کرد به شرط آن که پس از هر بار استفاده، مواد غذايي را از روغن خارج کرده، روغن را از صافي تميز و خشک عبور داده و پس از سرد شدن آن را در جاي خشک و تاريک و درون ظرف شيشه‌اي درب‌دار قرار داد.
- براي مصارف شيريني‌پزي مي‌توان در صورت لزوم از روغن سفت و جامد استفاده کرد ولي در برنامه غذايي سالم مصرف شيريني‌ها نيز محدود شود.
- از مصرف ادويه‌هايي که داراي رنگ مشکوک و غير طبيعي هستند بايد خودداري کرد.
- هنگام استفاده از رب گوجه فرنگي از قاشق تميز استفاده نماييد.