درغيراين‌صورت نه‌تنها شما را به تناسب اندام که آرزويش را داريد نمي‌رساند، بلکه به هزار و يک مشکل نيز مبتلا مي‌کند. ورزش مناسب و اثربخش بايد به چه صورت انجام شود؟ حرکت‌هاي نادرست ورزشي کدام است؟ کدام تمرين‌هاي ورزشي، فرد را به لاغري نزديک مي‌کند؟ اينها پرسش‌هايي است که دکتر شمس‌الدين تقوي، متخصص طب ورزشي به آنها پاسخ مي‌دهد.
آيا براي دستيابي به لاغري سريع بايد شدت ورزش را بيشتر کرد؟
شدت ورزش، فرآيندي است که ورزشکار بايد آن را بتدريج به دست آورد. اگر شخصي ورزشي را با شدتي بيش از توان خود انجام دهد دچار آسيب مي‌شود. مساله کاهش وزن عموما به معني کاهش ميزان ذخاير چربي بدن است. چربي‌ها منبع سوختي فوق‌العاده ارزشمندي هستند، اما توان سوخت وساز سريع را ندارند؛ يعني اگر فعاليتي انجام دهيم که به انرژي فوري نياز داشته باشيم نمي‌توانيم از منابع چربي بدنمان براي تأمين آن استفاده کنيم. از اين رو کسي که قصد دارد براي لاغري فعاليت ورزشي کند بايد آن را با شدت متوسط انجام دهد، ولي هر اندازه زمان ورزش را طولاني‌تر کند سهم چربي در انرژي‌زايي بيشتر مي‌شود. پس در حقيقت اين که گمان کنيم هر کسي با شدت بيشتري ورزش کند کاهش چربي سريع‌تري دارد، باور صحيحي نيست.
آيا استفاده از وزنه‌هاي سنگين، سرعت لاغري را بيشتر مي‌کند؟
بعضي افراد گمان مي‌کنند هر اندازه از وزنه‌هاي سنگين‌تر استفاده کنند زودتر نتيجه مي‌گيرند و وزن کم مي‌کنند؛ در حالي که ورزش اصولي بايد ترکيبي از تمرين‌هاي مختلف باشد تا نتيجه مطلوب حاصل شود. به طوري که ابتدا فرد با تمرين‌هاي ايروبيک و ورزش‌هاي هوازي شروع کرده تا چربي را به عنوان يک منبع سوختي مصرف کند و به کاهش وزن برسد. کار کردن با وزنه براي تقويت ماهيچه‌ها بويژه آنها که دچار اختلال هستند بسيار موثر است و فرم به هم ريخته بدن را به ايده‌آل نزديک مي‌کند. به همين دليل ترکيب فعاليت هوازي براي سوخت و ساز چربي همراه با يک فعاليت قدرتي مانند استفاده از وزنه‌هاي مختلف مي‌تواند در اين زمينه بسيار موثر باشد.
نظرتان درباره لاغري با دستگاه‌هاي بدنسازي چيست؟
وقتي فرد شروع به ورزش مي‌کند فقط از يک راه مي‌توان شدت ورزش را اندازه گرفت و آن اندازه‌گيري ضربان قلب است. براي مثال اگر ضربان قلب در يک فرد بيست ساله حدود 130 تا 150 برسد، سهم چربي‌سوزي او بالا رفته و نشان مي‌دهد ورزش او براي لاغري مناسب است. حال تفاوت نمي‌کند اين فرد با استفاده از يک دستگاه بدنسازي مانند تردميل به اين ضربان رسيده باشد يا با يک پياده‌روي اصولي. مساله مهم رسيدن به اين ضربان قلب براي چربي‌سوزي است. براي کاهش وزن، افراد نبايد وابسته به استفاده از يک دستگاه خاص باشند، زيرا اين کار محدودکننده است و از طرفي معمولا دستگاه‌ها عوارض خاصي دارند؛ براي مثال اگر فرد براي مدت طولاني روي تردميل راه برود، اين دستگاه مي‌تواند مختصر مشکلاتي در زانوي او ايجاد کند. به همين دليل کاهش وزن نبايد وابسته به استفاده از دستگاهي خاص باشد.
آيا بدون گرفتن رژيم غذايي مي‌توان لاغر شد؟
بعضي افراد تصور مي‌کنند اگر فقط ورزش کنند و در غذا خوردن از رژيم خاصي پيروي نکنند مي‌توانند به کاهش وزن برسند، درحالي که واقعيت چنين نيست؛ براي مثال ترازويي را در نظر بگيريد که از دو بخش تشکيل شده است. يک بخش فراهمي انرژي و ديگري مصرف انرژي. اگر اين دو بخش با هم برابر باشند اختلاف وزن اتفاق نمي‌افتد، اما اگر هر يک سنگين‌تر باشد اختلاف وزن اتفاق مي‌افتد. اگر فراهمي انرژي بيشتر از مصرف آن باشد، اضافه وزن ايجاد مي‌شود و بالعکس اگر مصرف بيشتر باشد کاهش وزن به‌وجود مي‌آيد. به همين دليل بهترين حالتي که باعث کاهش وزن مي‌شود ترکيب کاهش فراهمي انرژي و افزايش مصرف انرژي است. به همين دليل ورزش همراه با تمهيدات تغذيه‌اي تأثيرهاي بسيار عميق‌تري نسبت به هريک به تنهايي دارد.